O'zbekistonda kam karbonli, barqaror va inklyuziv urbanizatsiyani qo'llab-quvvatlash
11/10/2021 - 21:38 3796
Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi Jahon banki va Markaziy Osiyo mintaqaviy ekologik markazi bilan birgalikda mamlakatda kam uglerodli, barqaror va inklyuziv urbanizatsiya sharoitlarini yaratish uchun hukumat darajasida chora-tadbirlarni muhokama qilish boʻyicha davra suhbati oʻtkazildi.

Ushbu tadbir Toshkentda 2021-yil avgustidan 2022-yil yanvariga qadar onlayn va oflayn rejimda oʻtkaziladigan Oʻzbekiston Respublikasida oʻn bir qator “yashil” oʻsish va iqlim oʻzgarishi strategik muloqotlarning davomi hisoblanadi.
Strategik suhbatlar Oʻzbekistonning iqlim oʻzgarishi masalalarida oʻz majburiyatlarini amalga oshirish borasidagi yutuqlarini muhokama qilish va iqlim oʻzgarishi muammolari boʻyicha strategiya loyihasi 2021-2023 ga muvofiq yashil iqtisodiyotga oʻtishni jadallashtirish boʻyicha amalga oshirilayotgan qadamlar, shuningdek, hukumatning 2019-2030 “yashil” iqtisodiyotga oʻtish strategiyasi boʻyicha jamoatchilik maydonidir.

Davra suhbatida davlat tashkiloti vakillari, iqtisodiy taraqqiyot va atrof-muhitni muhofaza qilish boʻyicha yetakchi ekspertlar, shuningdek, fuqarolar orasidan vakillar va xalqaro tashkilotlar vakillari ishtirok etishdi. Ular shaharlarni yashil iqtisodiyot nuqtai nazaridan inklyuziv, yanada samarali, iqlim oʻzgarishiga chidamli va yanada qulayroq qilish imkoniyatlarini muhokama qildilar.
Ekspertlarning taʼkidlashicha, barqaror transport va chiqindilarni boshqarish, elektron mobillik va raqamlashtirish, shaharlarda daraxtzorlarni qayta tiklash, Oʻzbekiston iqtisodiyotini drayverlariga aylantirib, va shu navbatda uning samaradorligi va raqobatbardoshligini oshiradi.

Takomillashtirilgan shahar rejasi va infratuzilmaga strategik investitsiyalar, jumladan, jamoat va motorli boʻlmagan transport tarmoqlarini kengaytirish, iqtisodiy oʻsish uchun toʻsiqlarni bartaraf etishga yordam beradi, va shu jumladan, havo toʻsiqlari va ifloslanish muammolarini ham hal qiladi. Bularning barchasi shaharlarni aholi va biznes uchun yanada qulay va jozibador qiladi. Mutaxassislarning fikriga koʻra, bunday shaharlar issiqxona gazlari emissiyasini kamaytirishga katta hissa qoʻshishi mumkin.
Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiy taraqqiyot va kambagʻallikni qisqartirish vazirligining urbanizatsiyani rivojlantirish boshqarmasi boshligʻi Ravshanbek Rustam-oʻgʻli soʻzlariga koʻra, Oʻzbekistonda urbanizatsiya jarayonini jadallashtirish, hududlarni kompleks va rejali rivojlantirish, aholining barcha qatlamlari uchun munosib sharoitlar yaratish boʻyicha qator chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Jumladan, huquqiy baza takomillashtirilmoqda, 2030-yilga qadar Oʻzbekiston Respublikasida urbanizatsiyani rivojlantirish konsepsiyasi loyihasi va Konsepsiyani amalga oshirish boʻyicha yoʻl xaritasi loyihasi ishlab chiqilgan.

Dunyo miqyosida, ixcham, bogʻlangan va muvofiqlashtirilgan shaharlar 2050-yilga kelib 17 trillion dollargacha tejash va ish oʻrinlari hamda uy-joylarga yaxshiroq kirish orqali iqtisodiy oʻsishni taʼminlash mumkin.
"Aholining oʻsishi va urbanizatsiya bilan shaharlar aholi zich joylashgan yoki oʻsib borayotgan va aholi zichligi past boʻlishiga moslasha oladi. Shaharlarning kengayishini toʻxtatish Oʻzbekistonning iqlimiy barqarorligi uchun ham, oqibatlarini yumshatish va iqlim oʻzgarishiga moslashish nuqtai nazaridan ham juda muhimdir”, — deydi Jahon bankining shahar xoʻjaligi boʻyicha mutaxassisi Dmitriy Sivaev.
Mutaxassislarning taʼkidlashicha, aholi zich joylashgan shaharlar havo sifatining yomonlashishiga olib keladi, bu esa sogʻliq, turmush tarzi va atrof-muhitga salbiy taʼsir koʻrsatadi.

"Havoning ifloslanishi muammosi mahalliy xarakterga ega boʻlsada, uni hal qilish, qoida tariqasida, mintaqaviy, milliy va hatto xalqaro hamkorlik va muvofiqlashtirishni talab qiladi", — deydi Jahon bankining havo ifloslanishi va shaharlar boʻyicha mutaxassisi Vasil Zlatev.
Toshkent Markaziy Osiyoning eng yirik shahri va mamlakatning asosiy iqtisodiy markazi hisoblanadi. Shuning uchun iqlim oʻzgarishining Oʻzbekiston uchun taʼsiri alohida ahamiyatga ega. Poytaxtning rivojlanishi puxta rejalashtirilgan va shunday amalga oshirilishi kerakki, Toshkent iqlim oʻzgarishi muammolari, shuningdek, katta shaharlar odatda duch keladigan zarba va stresslarni muvaffaqiyatli bartaraf etsin.
"Toshkent Markaziy Osiyoning birinchi shahri boʻlish va barqaror rivojlanish strategiyasi va investitsiya dasturi bilan dunyoning yetakchi shaharlaridan biri boʻlib, iqlim oʻzgarishi, shu jumladan, yuzaga kelgan zarba va stresslarni boshqarish uchun noyob imkoniyatga ega", dedi Axel Baumler jahon bankining infrastruktura boʻyicha katta iqtisodchisi.
Dumaloq stol shaklidagi strategik suhbatlar yanvar 2022-yilda tugaydi. Shu qatorda, quyidagi mavzular boʻyicha uchrashuvlar rejalashtirilgan: sanoat va iqtisodiyotning yashil, kam uglerodli rivojlanishini qoʻllab-quvvatlash; iqlim oʻzgarishiga chidamliligini oshirish; yashil moliyalashtirishni safarbar etish; shuningdek, yashil oʻsish va iqlimiy barqarorlikka oʻtishni tezlashtirish uchun yoʻl xaritasini ishlab chiqish va boshqalar.
Iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi
Axborot xizmati